Czym jest bakteryjne zakażenie skóry i jak je leczyć?

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia 2025

Bakteryjne zakażenia skóry to grupa infekcji wywoływanych przez różne rodzaje tych mikroorganizmów. W zależności od typu bakterii i miejsca infekcji, zakażenia mogą mieć różny przebieg i wymagać odmiennych sposobów leczenia. W profilaktyce i łagodzeniu objawów ważną rolę odgrywa właściwa higiena i pielęgnacja skóry. 
Szukasz naturalnych rozwiązań ?Zapytaj o produkty

Przyczyny i objawy bakteryjnych zakażeń skóry 

Bakterie wywołujące zakażenia dermatologiczne najczęściej namnażają się, gdy bariera ochronna skóry zostaje naruszona. Czynniki ryzyka to uszkodzenia mechaniczne (skaleczenia, trudno gojące się rany), niedobory odporności, nadpotliwość, duża masa ciała, nieprawidłowa higiena, a także kontakt z nosicielem bakterii​. Infekcjom mogą też sprzyjać choroby towarzyszące (takie jak na przykład cukrzyca czy zakażenia grzybicze lub pasożytnicze).

Objawy bakteryjnego zakażenia skóry zależą od rodzaju infekcji i mogą obejmować:

• zaczerwienienie,
• obrzęk,
• ból, tkliwość,
• swędzenie lub pieczenie,
• obecność zmian na skórze, takich jak wysypka, pęcherze, ropne wypryski lub strupy,
• gorączka i ogólne złe samopoczucie w przypadku infekcji o cięższym przebiegu.

Jakie bakterie najczęściej powodują zakażenia?

Bakteryjne zakażenia skóry są często wywoływane przez dwa typy bakterii: 

• Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty)
• Streptococcus pyogenes (paciorkowiec ropotwórczy).

Gronkowiec złocisty jest powszechnie spotykany na skórze i w błonach śluzowych zdrowych ludzi, jednak w sytuacjach, gdy bariera skórna zostanie uszkodzona, może wywołać infekcje, (m.in. zapalenie mieszków włosowych, czyraki lub ropnie). 

Z kolei paciorkowiec ropotwórczy jest odpowiedzialny często za infekcje, takie jak róża czy liszajec zakaźny. Zakażenia te często rozprzestrzeniają się w wyniku bezpośredniego kontaktu z nosicielem bakterii lub poprzez kontakt z powierzchniami, na których bytują bakterie.

Przykłady innych bakterii odpowiedzialnych za zakażenia skóry, to:

• Corynebacterium minutissimum – wywołuje łupież rumieniowy, szczególnie w fałdach skórnych.
• Pseudomonas aeruginosa – może wywołać zakażenie, zwłaszcza w przypadku uszkodzenia skóry, np. po oparzeniach, oraz u osób z obniżoną odpornością.
• Escherichia coli – w rzadkich przypadkach może być przyczyną zakażeń skórnych, szczególnie wtedy, gdy dojdzie do zakażenia ran.
• Bacillus anthracis – czyli postać skórna wąglika, objawem są charakterystyczne owrzodzenia w obrębie skóry.
• Actinobacteria – drobnoustroje o morfologii zbliżonej do grzybów, przez co zmiany skórne przez nie wywoływane mogą być trudne do rozpoznania.

Bakterie te mogą prowadzić do różnych schorzeń skórnych, w różnym nasileniu, niekiedy z objawami ogólnoustrojowymi. W przypadku wystąpienia objawów takich jak zaczerwienienie, obrzęk, ból, ropna wydzielina, czy gorączka i ogólne złe samopoczucie, konieczna może okazać się pilna konsultacja z lekarzem.

Najczęstsze bakteryjne zakażenia skóry i ich objawy 

Róża – bakteryjna choroba zapalna skóry

Róża to jedna z cięższych form bakteryjnego zakażenia skóry. Jest wywoływana przez paciorkowce, choć może się zdarzyć, że w infekcji uczestniczą też inne bakterie, takie jak gronkowce (mówimy wtedy o tzw. zakażeniu mieszanym). Róża objawia się bolesnym, wyraźnie odgraniczonym ogniskiem zapalnym o uniesionych brzegach (zmiany często pojawiają się na twarzy lub kończynach dolnych i mają charakterystyczny różowoczerwony odcień. Objawami mogą być też gorączka, uczucie rozbicia i dreszcze. W leczeniu stosuje się antybiotyki, w cięższych przypadkach konieczna może okazać się hospitalizacja.

Liszajec zakaźny – zapalenie skóry o podłożu bakteryjnym

Liszajec zakaźny to powierzchowne, ropne zapalenie skóry, które często dotyka dzieci. Chorobę tę wywołują bakterie paciorkowcowe lub gronkowcowo-paciorkowcowe. W jej przebiegu na skórze pojawiają się żółtozłociste, zasychające strupy – najczęściej występują na twarzy, choć mogą również pojawić się na innych częściach ciała. Leczenie polega na stosowaniu miejscowych antybiotyków lub doustnej farmakoterapii w cięższych przypadkach.

Zapalenie mieszków włosowych – infekcja gronkowcowa

Zapalenie mieszków włosowych jest najczęściej wywołane przez gronkowca złocistego (ale mogą to być też inne patogeny, na przykład grzyby czy pasożyty). Na powierzchni skóry obserwuje się rozsiane, niewielkie ropne krostki, które często otacza czerwona obwódka.

Leczenie polega na stosowaniu miejscowych preparatów przeciwbakteryjnych oraz antyseptyków. W przypadku powikłań lub przy ciężkim przebiegu choroby, konieczne może się okazać zastosowanie antybiotyków przyjmowanych doustnie.

Z kolei czyraczność to poważniejsze zakażenie skóry, które powstaje w wyniku nieleczonego zapalenia mieszków włosowych. Objawia się bolesnymi, ropnymi naciekami w okolicach mieszka włosowego, pod którymi tworzy się czop martwiczy. Leczenie może wymagać drenażu zmian ropnych oraz zastosowania antybiotyków, zwłaszcza jeśli infekcja jest rozległa.

Zanokcica – zakażenie wału paznokciowego

Zanokcica to infekcja bakteryjna obejmująca wał paznokciowy (najczęściej jest wywoływana przez gronkowce lub paciorkowce). Do zakażenia dochodzi często na skutek urazów mechanicznych, takich jak nieprawidłowo wykonany manicure, obgryzanie paznokci a w przypadku stóp – noszenia zbyt ciasnego obuwia lub urazów mechanicznych. Choroba objawia się zwykle bolesnym, czerwonym obrzękiem wokół paznokcia. Leczenie zależy od nasilenia choroby (może być to antybiotykoterapia, niekiedy konieczne jest podologiczne lub chirurgiczne opracowanie paznokcia).

Łupież rumieniowy – zakażenie bakteryjne fałdów skóry

Łupież rumieniowy jest chorobą wywoływaną przez bakterie Corynebacterium minutissimum. Zmiany skórne (wyraźnie odgraniczone, czerwonobrązowe plamy) pojawiają się często w pachwinach i okolicach ud, pod pachami, rzadziej na kończynach i tułowiu. Zmiany te delikatnie się złuszczają, ale nie powodują bólu ani świądu. W leczeniu stosuje się miejscowe antybiotyki oraz środki przeciwbakteryjne.

Leczenie bakteryjnych zakażeń skóry

Leczenie zakażeń skóry wywołanych przez bakterie zależy od rodzaju infekcji oraz jej nasilenia. W większości przypadków skuteczne są antybiotyki, podawane miejscowo (na przykład w formie maści) lub doustne. Niezwykle ważna jest higiena zakażonych miejsc, co ogranicza ryzyko rozprzestrzenienia się infekcji. W przypadku ropni konieczne może być nacięcie zmian i usunięcie nagromadzonej ropy (drenowanie), a w przypadku paznokci – ich opracowanie przez specjalistę (podologa lub chirurga).

W przypadku każdej infekcji, której towarzyszą niepokojące objawy, konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem, aby zapobiec ewentualnym powikłaniom.

Szukasz naturalnych rozwiązań ?Zapytaj o produkty

Pielęgnacja skóry skłonnej do zakażeń bakteryjnych

Wśród kosmetyków do cery problematycznej de Duda znajduje się wiele propozycji o właściwościach antybakteryjnych i wzmacniających. To na przykład:

• Żel Siarczkowy – zawiera glicerynę kosmetyczną, która nie podrażnia skóry, a także olejek sosnowy, znany z właściwości antybakteryjnych i antygrzybicznych (ma działanie odkażające).
• Krem Rokitnikowy Dr Duda – w którego składzie znajdziesz olej rokitnikowy, bogaty w witaminy A, E oraz antyoksydanty. Działa łagodząco na zaczerwienienia, nawilża skórę, normalizuje proces łuszczenia się oraz wielokierunkowo wspomaga jej regenerację.
• Borowinowo-Solankowy Emulsjożel – z olejkiem z drzewa herbacianego oraz olejkiem lawendowym. Oba mają silne właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne, dzięki czemu ograniczają namnażanie się bakterii patogennych na skórze i pozwala szybciej przywrócić jej równowagę.