Życie z RZS – jak wygląda codzienność osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów?

10 czerwca 2022

Życie z RZS, czyli jak wygląda codzienność osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów

Ostatnia aktualizacja: 14 czerwca 2025

Diagnoza RZS wiele zmienia w życiu osób dotkniętych schorzeniem. Obecność choroby w znacznym stopniu wpływa na funkcjonowanie pacjentów, przyczyniając się do stopniowego ograniczenia sprawności ruchowej i obniżenia samopoczucia. Jak żyć z RZS i czy istnieją naturalne metody leczenia, które korzystnie wpływają na stan stawów?

W artykule dowiesz się:

Czym jest RZS?

RZS (reumatoidalne zapalenie stawów) to przewlekła choroba o podłożu autoimmunologicznym, która dotyka tkankę łączną i wywołuje zapalenie stawów symetrycznych. W wyniku obecności ciągłych stanów zapalnych dochodzi do uszkodzenia struktur przylegających do błony maziowej stawów, takich jak kości, więzadła, ścięgna oraz samych stawów (przy zaostrzeniu objawów choroby). Życie z RZS może stać się bardzo uciążliwe, jeśli stan zapalny zaatakuje również narządy. W niektórych przypadkach choroba przenosi się również na układ oddechowy, kostny, nerwowy, a także sercowo-naczyniowy, co wpływa na zwiększenie ryzyka wystąpienia miażdżycy. Nie zawsze jednak RZS stanowi powód do zmartwień. Odpowiednio wczesne zdiagnozowanie dolegliwości i podjęcie leczenia pod okiem specjalisty może wpłynąć na łagodny przebieg choroby i częste okresy remisji.

Dowiedz się więcej na temat: co to jest RZS z naszego wcześniejszego artykułu!

Objawy i przyczyny RZS

Życie z RZS zaczyna się już od zidentyfikowania pierwszych objawów, z którymi bezzwłocznie należy udać się do reumatologa. Rozpoznanie choroby nie jest łatwe, ponieważ oznaki ujawniają się stopniowo i często nie wskazują bezpośrednio na reumatoidalne zapalenie stawów. Charakterystyczną cechą jest ból i sztywność symetrycznych stawów (po obu stronach ciała). Nie występuje zaczerwienienie, ale zazwyczaj obecny jest obrzęk. Zwiększa się również temperatura ciała w miejscu objętym stanem zapalnym. Ponadto do objawów ogólnych, które towarzyszą RZS należą:

bóle mięśni,
podwyższona temperatura ciała,
brak apetytu,
zmęczenie i osłabienie,
spadek masy ciała.

Przy RZS trudno wskazać bezpośrednią przyczynę, która odpowiada za rozwój schorzenia. Specjaliści podają, że duży wpływ na wywołanie zapalnych zmian w organizmie mają czynniki genetyczne, immunologiczne (związane z dysfunkcją pracy organizmu) oraz środowiskowe (infekcje, długotrwały stres, palenie papierosów). Według statystyk nawet trzykrotnie częściej RZS ujawnia się u kobiet.

Dowiedz się więcej na temat innych chorób reumatycznych z naszego artykułu!

Czy RZS jest dziedziczne?

Obecny stan badań wskazuje na to, że czynniki genetyczne mogą prowadzić do rozwoju RZS, choć nie u każdej osoby z predyspozycjami do odziedziczenia choroby się ona ujawni. Niemniej, jeśli członkowie rodziny są dotknięci schorzeniem, ryzyko wystąpienia objawów u osób w pierwszym stopniu pokrewieństwa jest dużo większe niż u pozostałych.

RZS – jak szybko postępuje?

U większości osób żyjących z RZS rozwój choroby trwa od kilku do kilkunastu tygodni. Pierwsze objawy można zauważyć między 30. a 50. rokiem życia, jednak w fazie ich ujawniania się, nie są jeszcze mocno uciążliwe. Dużo częściej początki choroby wiążą się z wystąpieniem objawów stawowych niż ogólnych, które zazwyczaj towarzyszą osobom w starszym wieku. Reumatoidalne zapalenie stawów może rozwijać się stopniowo lub intensywnie. W zaawansowanym stadium objawów chorzy tracą możliwość wykonywania pełnego ruchu w stawach, odczuwają ból i doświadczają zniekształceń stawów objętych stanem zapalnym. Przy RZS długość życia pacjentów zwykle zależy od przebiegu choroby, częstotliwości zaostrzenia objawów oraz ogólnego stanu zdrowia – zazwyczaj osoby dotknięte schorzeniem żyją średnio 7-15 lat krócej w porównaniu do ogółu społeczeństwa.

Dowiedz się więcej na temat reumatoidalnego zapalenia stawów w ciąży z naszego artykułu blogowego!

RZS – jak sobie pomóc?

Pacjenci stale poszukują nowych informacji na temat tego, czy RZS jest wyleczalne. Niestety obecna medycyna oferuje jedynie środki farmakologiczne, które ograniczają uciążliwość objawów i pozwalają dłużej zachować sprawność fizyczną. Dzięki szybkiej diagnozie i podjęciu odpowiedniej terapii można skutecznie zatrzymać rozwój RZS i uniknąć konieczności nieustannego zażywania silnych leków przeciwzapalnych. Przy łagodzeniu objawów RZS pomocna jest także aktywność fizyczna z uwzględnieniem czynności wykonywanych ręcznie (w RZS stawy rąk często są w pierwszej kolejności atakowane przez stan zapalny). Dobrym rozwiązaniem będzie np. nauka robienia na drutach. Pacjenci mogą również wprowadzić do swojego jadłospisu więcej produktów charakterystycznych dla diety śródziemnomorskiej, m.in. ryb, orzechów, strączków i warzyw. Należy ograniczyć spożycie produktów przetworzonych oraz tłustych mięs.

Naturalne metody wspomagające leczenie RZS

Osoby dotknięte RZS, które odczuwają sztywność i ból w okolicy stawów powinni rozważyć alternatywne, naturalne metody kuracji, które mogą ułatwić codzienne życie z RZS. Za zabiegi wspomagające leczenie chorób reumatycznych uznaje się kąpiele mineralne z wykorzystaniem wody siarkowej oraz wyciągu z borowiny. Dzięki bogactwu biopierwiastków i składników mineralnych, które podczas regularnych zabiegów pielęgnacyjnych korzystnie oddziałują na cały organizm, można odczuć znaczącą poprawę ruchomości stawów. Kosmetyki uzdrowiskowe Dr Duda umożliwiają korzystanie z dobrodziejstw natury w domu. W codziennej pielęgnacji skóry przy RZS warto uwzględnić Żel siarczkowy do kąpieli i pod prysznic na bazie mineralnej wody siarczkowo-siarkowodorowej oraz produkty do buskiego spa siarczkowego. Dobrym rozwiązaniem będą również produkty z linii Borowinowe SPA – naturalne Mydło borowinowe oraz Borowinowy żel pod prysznic.

Przeczytaj także: Choroba zwyrodnieniowa stawów – objawy, przyczyny, leczenie.

Najczęściej zadawane pytania o RZS

Ile lat żyje się z RZS?
Osoby z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) żyją średnio od 7 do 15 lat krócej niż osoby zdrowe. Skrócenie długości życia wynika głównie z powikłań, takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego, szczególnie miażdżyca. RZS wiąże się także z pogorszeniem sprawności – po 5 latach od diagnozy połowa pacjentów traci zdolność do pracy, a po 10 latach prawie wszyscy. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie mogą jednak znacznie poprawić rokowania i spowolnić postęp choroby.

Jak szybko postępuje RZS?
Największe tempo postępu RZS obserwuje się w pierwszych 6 latach od pojawienia się objawów. Choroba rozwija się etapami – od wczesnych stanów zapalnych do trwałych uszkodzeń stawów. U większości nieleczonych pacjentów dochodzi do zmian zwyrodnieniowych w ciągu 10 lat. RZS może przebiegać łagodnie, z okresami remisji, ale też agresywnie – prowadząc szybko do niepełnosprawności. Szybka diagnoza i intensywna terapia są kluczowe, by zahamować rozwój choroby.

Czy RZS może dawać objawy neurologiczne?
Tak, RZS może prowadzić do objawów neurologicznych. Należą do nich mrowienie, drętwienie, osłabienie siły mięśniowej, a także neuropatie obwodowe czy zespół cieśni nadgarstka. W zaawansowanej chorobie może dojść do ucisku na nerwy w odcinku szyjnym kręgosłupa, co objawia się bólem szyi, drętwieniem kończyn lub zaburzeniami chodu. W bardzo rzadkich przypadkach występują też poważniejsze zaburzenia, jak zapalenie mózgu lub rdzenia kręgowego.

Jak rozpoznać pierwsze objawy RZS?
Pierwsze objawy RZS to najczęściej ból i poranna sztywność drobnych stawów dłoni i stóp, która trwa ponad godzinę. Stawy są wrażliwe na dotyk, obrzęknięte i gorące. Często pojawiają się także objawy ogólne: zmęczenie, osłabienie, stany podgorączkowe, bóle mięśni i utrata apetytu. Objawy rozwijają się zwykle symetrycznie po obu stronach ciała. Na tym etapie choroba bywa mylona z innymi schorzeniami, dlatego warto skonsultować się z reumatologiem przy pierwszych podejrzeniach.

Czy RZS może dawać objawy na twarzy?
Choć RZS rzadko zaczyna się od zmian w obrębie twarzy, może powodować objawy w tym obszarze. Część pacjentów odczuwa ból lub sztywność stawu skroniowo-żuchwowego, co wpływa na ruchomość szczęki. Współwystępujący zespół Sjögrena może powodować suchość oczu i ust. W zaawansowanych przypadkach mimika twarzy może ulec zmianie ze względu na przewlekłe zmęczenie i ogólne osłabienie.

Czy RZS daje objawy skórne?
RZS może powodować również zmiany skórne, choć nie są one typowe dla wszystkich pacjentów. Najczęściej występują guzki reumatoidalne – twarde, bezbolesne zgrubienia pod skórą, szczególnie w okolicach łokci. U części osób mogą pojawić się też zmiany wynikające ze stanu zapalnego naczyń (vasculitis), które objawiają się np. owrzodzeniami lub wybroczynami.

Czy RZS wpływa na ciążę?
Tak, RZS może mieć wpływ na płodność i przebieg ciąży, ale wiele kobiet z tą chorobą rodzi zdrowe dzieci. Niektóre leki na RZS są przeciwwskazane w ciąży i wymagają odstawienia przed poczęciem. U wielu kobiet w czasie ciąży dochodzi do złagodzenia objawów, jednak w połogu choroba może się nasilić. Planowanie ciąży powinno odbywać się we współpracy z reumatologiem i ginekologiem.