Co to są odleżyny – objawy, pielęgnacja i zapobieganie

Co to są odleżyny?

Odleżyna jest organiczną martwicą tkanek, powstałą na skutek długotrwałego nacisku na naczynia żylne i tętnicze. Z powodu przeciągłego bezruchu pacjenta, może dojść do zaburzeń ukrwienia prowadzących do martwicy uciskanych z tego powodu tkanek. Odleżyny najczęściej powstają u osób chorych i unieruchomionych, które nie mogą swobodnie i samodzielnie się poruszać. Zdarza się również, że odleżyny powstają u dzieci po nałożeniu na uszkodzone kończyny opatrunku gipsowego. Jest to stan poważny, wymagający natychmiastowego leczenia, dlatego lepiej mu zapobiegać stosując odpowiednią profilaktykę.

Odleżyny – pierwsze objawy martwicy tkanek

Odleżyny to stan, który dotyka skóry, naskórka, tkanek podskórnych, a nawet mięśni i kości. Pierwszym objawem odleżyny może być nieznikający rumień w miejscu ucisku. Wokół odleżyny tworzy się zazwyczaj stan zapalny, któremu towarzyszy ropna wydzielina.

Klasyfikacja odleżyn

Odleżyny można podzielić na 5 stopni zaawansowania zgodnie z klasyfikacją Torrance’a:

• Stopień 1: W pierwszym stopniu rozwoju odleżyn możemy zauważyć lekkie zaczerwienienia, które jednak ustępują i bledną przy nacisku na skórę. Oznacza to, że zachowane jest prawidłowe mikrokrążenie w tkankach.
• Stopień 2: W drugiej fazie rozwoju odleżyn zaczerwienienia przestają blednąć. Już wtedy pojawia się uczucie bólu wokół rany. Naskórek jest uszkodzony i można zaobserwować tworzące się pęcherze, obrzęk i nadżerki.
• Stopień 3: W trzeciej fazie dochodzi do uszkodzenia całej grubości skóry. Odleżyna jest wyraźnie widoczna na tle skóry pacjenta, towarzyszy jej obrzęk i zaczerwienienie na brzegu rany. Dla tej fazy rozwoju charakterystyczna jest również występująca ziarnina i rozpadające się tkanki.
• Stopień 4: W czwartym stopniu rozwoju odleżyny dochodzi do martwicy tkanek podskórnych. Brzeg rany jest wyraźnie oddzielony od zdrowych tkanek. Jej dno jest wypełnione czarną martwicą i rozpadającymi się tkankami. Następnie martwica może postępować dalej w stronę kości.
• Stopień 5: W piątym stopniu rozwoju odleżyny dochodzi do martwicy mięśni, stawów, ścięgien i kości. Widoczna martwica przybiera kolor czarnobrązowy. Jest to stan bardzo niebezpieczny dla zdrowia pacjenta, który może nawet doprowadzić do zakażenia całego organizmu chorego.

Pielęgnacja odleżyn – stosowanie kremu na odleżyny

Odleżyny to problem, który dotyka wielu osób, które nie mogą się samodzielnie poruszać. Dotyczy zwłaszcza pacjentów w podeszłym wieku. Długotrwały nacisk na ciało lub otarcia naskórka powodują powstawanie bolących owrzodzeń, które trudno się goją. Zaleczenie rany wymaga odciążenia zmienionego miejsca oraz odpowiedniej pielęgnacji, w której pomagają kosmetyki lecznicze.

Wody lecznicze z Buska-Zdroju od lat słyną z właściwości poprawiających kondycję naskórka. To tu kurują się osoby cierpiące na łuszczycę, atopowe zapalenie skóry i choroby stawów. Solanki oraz wody siarczkowe pozyskiwane z podziemnych źródeł zmiękczają skórę, zapobiegają rogowaceniu oraz przyspieszają gojenie się ran. Rezultatem wieloletnich obserwacji pacjentów odwiedzających uzdrowisko jest receptura kosmetyków na odleżyny Dr Duda. W ich składzie można znaleźć wodę siarczkową z ujęcia „Zuzanna” w Lesie Winiarskim.

Skóra narażona na powstawanie odleżyn wymaga kompleksowej pielęgnacji. Maska siarczkowa Dr Duda zawiera siarczki, wodorosiarczki oraz liczne biopierwiastki, które odpowiadają jej potrzebom. Przede wszystkim uzdrowiskowy krem na odleżyny zapobiega rogowaceniu skóry, zmiękcza ją i dogłębnie nawilża. Substancje lecznicze wnikają głęboko w strukturę skóry i pobudzają komórki do prawidłowego działania. W trakcie nakładania kosmetyku krew zaczyna szybciej krążyć w tkankach, doprowadzając do nich cenne substancje odżywcze oraz usuwając produkty przemiany materii. Co ważne, maska siarczkowa ma również pozytywny wpływ na tempo gojenia się ran. Usuwa obumarły naskórek i wspomaga procesy jego odnowy.

Jak stosować krem na odleżyny?

Maska siarczkowa ma konsystencję idealną do masażu. Kosmetyk najlepiej rozprowadzać po skórze dłońmi. Krem na odleżyny powoduje poślizg, co ułatwia masaż. W czasie zabiegu krew zaczyna krążyć szybciej, przez co tkanki zostają pobudzone do intensywnej regeneracji. Warto dodać, że krem na odleżyny Dr Duda pozostawia na skórze przyjemne uczucie świeżości.

Jak zapobiegać odleżynom – profilaktyka

Powstanie odleżyny może prowadzić do poważnych powikłań i infekcji, dlatego ważne jest jej wczesne wykrycie i leczenie. Kuracja jest jednak trudnym i długotrwałym precedensem, dlatego o wiele lepiej zapobiegać powstawaniu odleżyn stosując odpowiednią profilaktykę. Z powodu odleżyn najczęściej cierpią osoby chore, unieruchomione przez długi czas w jednej pozycji, bez możliwości swobodnego poruszania się.  Warto już wtedy wprowadzić profilaktykę zapobiegającą powstawaniu martwicy tkanek. W tym celu należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach:

• Odpowiednia dieta osoby z ryzykiem wystąpienia odleżyn – chory powinien otrzymywać odpowiednią masę ciała, a jego dieta powinna być bogata w białko, witaminę C i cynk. Nie można zapomnieć również o spożywaniu właściwej ilości wody.
• Regularna zmiana pozycji, w której leży pacjent – w celu zmniejszenia nacisku na poszczególne tkanki zaleca się zmianę pozycji osoby leżącej co mniej więcej 2-3 godziny.
• Masaż miejsc narażonych na powstanie odleżyn – przy okazji zmiany pozycji pacjenta, warto jest wykonać masaż miejsc narażonych na ucisk. Jest to sposób na pobudzenie krążenia w tkankach chorego, które często jest utrudnione. Nie należy jednak masować miejsc z widocznymi postępującymi zmianami skórnymi.
• Właściwa pielęgnacja osób chorych – ważna jest pielęgnacja przy użyciu specjalistycznych preparatów. Należy jednak przede wszystkim stosować się do zaleceń lekarzy.
• Stosowanie pomocnych przedmiotów takich jak specjalistyczne materace, podpórki, wałki, pościeli i ubrań z delikatnych materiałów, które zapewnią skórze możliwość oddychania.