Choroby skóry – dermatoza i jej rodzaje

Ostatnia aktualizacja: 25 lipca 2025
Zmiany występujące na skórze często mogą być objawem choroby skóry. Dermatoza może być wynikiem nieodpowiedniej pielęgnacji lub następstwem innych zaburzeń, które zachodzą w organizmie. Gdy zauważysz u siebie zmiany, zgłoś się do lekarza w celu diagnozy niepokojących wykwitów. Odpowiednio dobrana terapia wraz z pielęgnacją może pomóc złagodzić objawy dermatozy i zmniejszyć częstotliwość ich występowania. Jakie są choroby dermatologiczne i jak je odróżnić?
W artykule dowiesz się:
Dermatozy skórne – co to jest?
Dermatoza to termin używany w celu określenia chorób dermatologicznych skóry, które obejmują zaburzenia w obrębie jej wszystkich trzech warstw. Zazwyczaj dermatoza objawia się w postaci zmian i charakterystycznych wykwitów obejmujących naskórek, choć niekiedy choroba atakuje również paznokcie i włosy. Charakterystyczną cechą wspólną dla wielu dermatoz jest obecność stanu zapalnego, który nasila – często dokuczliwe objawy. W wyniku jej obecności osoby zmagające się z konkretnym zespołem dolegliwości mogą odczuwać swędzenie, pieczenie, a także miejscowy ból.
Klasyfikacja chorób skóry
Choroby skóry o podłożu zapalnym
Najliczniejszą grupę stanowią choroby skórne charakteryzujące się obecnością stanu zapalnego. Do tej kategorii należą między innymi:
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba zapalna skóry charakteryzująca się uporczywym świądem, suchością skóry oraz występowaniem charakterystycznych zmian skórnych. Choroba ta często współwystępuje z astmą i alergicznym nieżytem nosa, tworząc tak zwaną triadę atopową. AZS dotyka głównie dzieci, ale może występować również u dorosłych.
Łojotokowe zapalenie skóry to przewlekła dermatoza związana z nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołów łojowych. Choroba manifestuje się łuszczącymi się, rumieniowymi zmianami zlokalizowanymi głównie w obszarach bogatych w gruczoły łojowe, takich jak skóra głowy, brwi, okolice nosa i ust.
Kontaktowe zapalenie skóry rozwija się w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami drażniącymi lub alergenami. Może mieć charakter alergiczny lub z podrażnienia, a objawy obejmują zaczerwienienie, obrzęk, pęcherzyki i świąd.
Choroby skóry o podłożu autoimmunologicznym
Łuszczyca to jedna z najczęściej występujących chorób skóry o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się przyspieszonym odnawianiem się komórek naskórka, co prowadzi do tworzenia charakterystycznych, srebrzystych łusek na rumieniowym podłożu. Istnieje kilka postaci łuszczycy, w tym łuszczyca zwyczajna, kropelkowa, odwrócona, krostkowa i erytrodermiczna.
Toczeń rumieniowaty może manifestować się zmianami skórnymi w postaci charakterystycznego rumienia na twarzy w kształcie motyla, zmian na skórze głowy czy owrzodzeń w jamie ustnej.
Choroby skóry związane z infekcjami
Infekcyjne choroby skóry mogą być wywołane przez bakterie, wirusy, grzyby lub pasożyty. Do najczęstszych należą:
Bakteryjne zakażenia skóry, takie jak róża, cellulitis, liszajec zakaźny czy ropne zapalenie mieszków włosowych. Te choroby skórne często wymagają antybiotykoterapii i mogą prowadzić do poważnych powikłań w przypadku braku odpowiedniego leczenia.
Grzybicze zakażenia skóry obejmują dermatomykozy, takie jak grzybica stóp, paznokci czy skóry gładkiej. Candidioza skórna jest również częstym problemem, szczególnie u osób z obniżoną odpornością.
Wirusowe choroby skóry, w tym opryszczka, półpasiec, brodawki wirusowe czy zakaźny mięczak, mogą powodować charakterystyczne zmiany skórne i wymagają specyficznego podejścia terapeutycznego.
Dermatozy skóry – rodzaje
Zmiany na skórze, które są następstwem dermatozy, mimo wielu cech wspólnych różnią się pod względem objawów oraz przyczyn za nie odpowiedzialnych. Z jakimi chorobami skórnymi najczęściej można mieć kontakt? Oto kilka dermatoz, o których być może już kiedyś słyszałeś.
Łuszczyca
Łuszczyca to dermatoza o podłożu autoimmunologicznym, której charakterystycznym objawem jest obecność na skórze wykwitów o delikatnie czerwonym, a często wręcz brunatnym zabarwieniu. Zmiany te niekiedy pokrywa złuszczający się naskórek o srebrnym kolorze przypominający łuskę. Najczęściej objawy choroby możesz poznać po obecności zmian na łokciach i kolanach, natomiast w miarę jej rozwoju – na skórze tworzą się rozległe plamy. Oto kilka rodzajów łuszczycy:
- łuszczyca kropelkowa,
- łuszczyca odwrócona,
- łuszczyca zwyczajna,
- łuszczyca krostkowa,
- łuszczyca erytrodermiczna,
- łuszczyca stawowa,
- łuszczyca skóry dłoni,
- łuszczyca stóp,
- łuszczyca skóry głowy.
- łuszczyca paznokci
- łuszczyca różowata
- łuszczyca linearna
Sprawdź profesjonalną linię kosmetyków na łuszczycę i do pielęgnacji skóry łuszczycowej od Dra Dudy!
Trądzik
Trądzik to dermatoza kojarzona często z wiekiem dojrzewania – i choć jej objawy mogą nasilać się wraz ze zmianą fizjologii osób dojrzewających, występuje zwykle u osób między 10 a 30 rokiem życia. Główne objawy schorzenia to silny łojotok i obecność bolesnych wyprysków wywołanych przewlekłym stanem zapalnym. Oto niektóre z wyróżnianych rodzajów trądziku:
- trądzik młodzieńczy,
- trądzik hormonalny,
- trądzik grudkowy,
- trądzik pospolity,
- trądzik różowaty,
- trądzik krostkowy
- trądzik zglobny
- trądzik piorunujący
- zaskórniki otwarte
- czy zaskórniki zamknięte.
Dermatoza jaką jest trądzik może przybierać różne formy, niektóre z nich występują jako:
- trądzik po 30,
- trądzik u dorosłych,
- trądzik u mężczyzn,
- trądzik w ciąży,
- trądzik na dekolcie,
- trądzik na plecach,
- trądzik na ramionach
- trądzik na pośladkach
- a także trądzik na twarzy.
Odkryj naszą linię kosmetyków na trądzik stworzoną dla osób dotkniętych tą dermatozą!
Atopowe zapalenie skóry
Objawem charakterystycznym dla AZS jest uporczywy świąd skóry spowodowany stale nawracającym stanem zapalnym. W wyniku dermatozy na skórze pojawiają się plamy o czerwonym odcieniu, a także drobne grudki. Dodatkowym symptomem jest łuszczenie się naskórka, jednak o małym nasileniu.
Zapoznaj się z kosmetykami do pielęgnacji skóry z AZS od Dra Dudy!
Łojotokowe zapalenie skóry
ŁZS to przewlekła dermatoza skórna, która wiąże się bezpośrednio z nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołów łojowych. Jej obecność powoduje namnażanie się na skórze łuszcząco-rumieniowych zmian, które głównie zlokalizowane są w obrębie dużej ilości gruczołów. W związku z rozwojem choroby zmiany skórne mogą przekształcać się w plamy pokryte strupami o żółtym zabarwieniu.

Odkryj Nasze Produkty
Poznaj najnowsze metody pielęgnacji skóry i produkty, które pomogą Ci uzyskać zdrową i piękną cerę. Kliknij poniżej, aby dowiedzieć się więcej!

Inne powszechne dermatozy
Oprócz wymienionych chorób skórnych istnieje wiele innych dermatoz, które mogą wpływać na codzienne funkcjonowanie:
- egzema kontaktowa alergiczna
- egzema kontaktowa z podrażnienia
- pokrzywka ostra i przewlekła
- liszaj płaski
- rumień wielopostaciowy
- opryszczka zwykła
- półpasiec
- grzybica skóry gładkiej
- łupież różowy
- vitiligo
- rogowacenie słoneczne
Rogowacenie słoneczne to prekanceroza rozwijająca się w wyniku przewlekłego działania promieniowania UV. Charakteryzuje się szorstką, łuszczącą się powierzchnią skóry i może prowadzić do rozwoju raka płaskonabłonkowego.
Starcze plamy pigmentowe to łagodne zmiany pigmentacyjne związane z wiekiem i ekspozycją na słońce, występujące głównie na rękach, twarzy i przedramionach.
Trądzik – najbardziej rozpowszechniona dermatoza wśród młodych
Trądzik to jedna z najczęściej występujących chorób skóry, dotykająca szczególnie młodych ludzi w okresie dojrzewania, ale mogąca występować również u dorosłych. Charakteryzuje się nadmierną produkcją sebum, zatykaniem ujść gruczołów łojowo-włosowych oraz stanem zapalnym. U niektórych pacjentów obserwuje się występowanie trądziku po 30. roku życia, co często związane jest z zaburzeniami hormonalnymi lub stresem.
Najczęstsze choroby skóry
Choroby skóry związane z wiekiem
Przyczyny rozwoju chorób skóry
Etiologia chorób skóry jest złożona i wieloczynnikowa. Do głównych przyczyn rozwoju dermatoz należą:
Czynniki genetyczne odgrywają kluczową rolę w rozwoju wielu chorób skóry. Predyspozycja genetyczna może determinować skłonność do rozwoju atopowego zapalenia skóry, łuszczycy czy niektórych postaci trądziku.
Zaburzenia immunologiczne mogą prowadzić do rozwoju chorób autoimmunologicznych skóry, takich jak łuszczyca, toczeń rumieniowaty czy pęcherzyca.
Infekcje wywołane przez różne patogeny – bakterie, wirusy, grzyby czy pasożyty – są częstą przyczyną ostrych i przewlekłych chorób skóry.
Czynniki hormonalne mają istotny wpływ na kondycję skóry, szczególnie w okresie dojrzewania, ciąży, menopauzy czy przy zaburzeniach endokrynologicznych.
Stres i czynniki psychologiczne mogą wpływać na przebieg wielu chorób skóry poprzez mechanizmy neuroimmunologiczne i hormonalne.
Diagnostyka chorób skóry
Właściwa diagnostyka chorób skóry wymaga kompleksowego podejścia obejmującego szczegółowy wywiad, badanie fizykalne oraz w wielu przypadkach badania dodatkowe.
Wywiad dermatologiczny powinien obejmować informacje o charakterze zmian skórnych, czasie ich występowania, czynnikach prowokujących i łagodzących, stosowanym leczeniu oraz wywiad rodzinny.
Badanie dermatologiczne polega na dokładnej ocenie zmian skórnych pod względem ich morfologii, rozmieszczenia, koloru i innych charakterystycznych cech.
Badania dodatkowe mogą obejmować badania mikroskopowe, hodowle, biopsje skóry, testy alergiczne, badania immunofluorescencyjne oraz inne specjalistyczne metody diagnostyczne.
Nowoczesne metody leczenia chorób skóry
Terapie miejscowe
Preparaty miejscowe stanowią podstawę leczenia wielu chorób skóry. Obejmują one kremy, maści, żele, roztwory i aerozole zawierające różne substancje aktywne dostosowane do rodzaju schorzenia.
Kortykosteroidy miejscowe są szeroko stosowane w leczeniu stanów zapalnych skóry, jednak wymagają ostrożnego dozowania ze względu na możliwe działania niepożądane.
Inhibitory kalcyneuryny, takie jak takrolimus i pimekrolimus, stanowią alternatywę dla kortykosteroidów w leczeniu atopowego zapalenia skóry.
Terapie systemowe
Leki doustne mogą być konieczne w przypadku ciężkich form chorób skóry. Obejmują one antybiotyki, leki przeciwgrzybicze, retinoidy, immunosupresanty oraz leki biologiczne.
Fototerapia wykorzystuje działanie kontrolowanego promieniowania UV do leczenia chorób takich jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry czy vitiligo.
Terapie biologiczne to nowoczesne leki celowane stosowane w leczeniu ciężkich postaci łuszczycy, atopowego zapalenia skóry i innych chorób autoimmunologicznych skóry.
Pielęgnacja skóry w chorobach dermatologicznych
Właściwa pielęgnacja skóry stanowi nieodłączny element terapii chorób skórnych i może znacząco wpływać na skuteczność leczenia oraz jakość życia pacjentów.
Oczyszczanie skóry powinno być delikatne i dostosowane do typu skóry oraz rodzaju schorzenia. Należy unikać agresywnych detergentów i nadmiernego pocierania skóry.
Nawilżanie jest kluczowe w utrzymaniu prawidłowej bariery naskórkowej i redukcji objawów takich jak suchość i świąd.
Ochrona przed słońcem ma fundamentalne znaczenie w profilaktyce nowotworów skóry oraz zapobieganiu zaostrzeniom niektórych dermatoz.
Kosmetyki specjalistyczne dedykowane osobom z chorobami skóry powinny charakteryzować się łagodnym składem, brakiem potencjalnych alergenów i właściwościami terapeutycznymi. Kąpiele z wykorzystaniem preparatów siarczkowych, podobnie jak samodzielnie przygotowane okłady siarczkowe pomagają wyciszyć obecny stan zapalny i przywrócić skórze równowagę fizjologiczną.
Dermatozy skórne i ich rodzaje – tabela porównawcza
| Rodzaj Dermatozy | Podtypy/Odmiany | Charakterystyczne Objawy Dermatozy |
|---|---|---|
| Łuszczyca | łuszczyca kropelkowa, łuszczyca odwrócona, łuszczyca zwyczajna, łuszczyca krostkowa, łuszczyca erytrodermiczna, łuszczyca stawowa, łuszczyca skóry dłoni, łuszczyca stóp, łuszczyca skóry głowy, łuszczyca paznokci, łuszczyca różowata, łuszczyca linearna | czerwone lub brunatne wykwity, złuszczający się naskórek, plamy |
| Trądzik | trądzik młodzieńczy, trądzik hormonalny, trądzik grudkowy, trądzik pospolity, trądzik różowaty, trądzik krostkowy, trądzik zglobny, trądzik piorunujący, zaskórniki zamknięte, zaskórniki otwarte, trądzik po 30, trądzik u dorosłych, trądzik u mężczyzn, trądzik w ciąży, trądzik na dekolcie, trądzik na plecach, trądzik na twarzy, trądzik na ramionach, trądzik na pośladkach | silny łojotok, bolesne wypryski, stan zapalny |
| Atopowe Zapalenie Skóry | zwykle klasyfikowane ze względu na wiek pacjenta, objawy i nasilenie | uporczywy świąd, czerwone plamy, drobne grudki, łuszczenie się naskórka |
| Łojotokowe Zapalenie Skóry | różne formy i nasilenie objawów w zależności od lokalizacji na ciele, wieku pacjenta oraz innych indywidualnych czynników | łuszcząco-rumieniowe zmiany, plamy pokryte strupami o żółtym zabarwieniu |
| Egzema kontaktowa | egzema kontaktowa alergiczna, egzema kontaktowa z podrażnienia | zaczerwienienie, obrzęk, pęcherzyki, świąd |
| Pokrzywka | pokrzywka ostra, pokrzywka przewlekła | bąble, świąd, obrzęk |
| Liszaj płaski | liszaj płaski skóry, liszaj płaski błon śluzowych | wielokątne grudki o fioletowym zabarwieniu, świąd |
| Opryszczka | opryszczka zwykła, opryszczka narządów płciowych | pęcherzyki, bolesne owrzodzenia |
| Grzybica skóry | grzybica stóp, grzybica paznokci, grzybica skóry gładkiej | łuszczenie, świąd, zmiany kształtu paznokci |
| Vitiligo | vitiligo uogólnione, vitiligo ograniczone | odbarwione plamy na skórze |
Powyższa tabela zawiera różne dermatozy, ich odmiany oraz charakterystyczne objawy. Warto zwrócić uwagę, że leczenie i pielęgnacja skóry w przypadku dermatoz powinna być dostosowana do konkretnego przypadku, a terapię najlepiej skonsultować ze specjalistą w dziedzinie dermatologii.
Wpływ chorób skóry na jakość życia
Choroby skóry mogą znacząco wpływać na jakość życia pacjentów, powodując nie tylko dyskomfort fizyczny, ale również problemy psychologiczne i społeczne.
Aspekty psychologiczne obejmują obniżoną samoocenę, depresję, lęk społeczny i problemy z nawiązywaniem relacji interpersonalnych.
Ograniczenia społeczne mogą dotyczyć aktywności zawodowej, sportowej, społecznej oraz intymnej.
Wsparcie psychologiczne i edukacja pacjentów są istotnymi elementami kompleksowej opieki nad osobami z chorobami skóry.
Profilaktyka chorób skóry
Higiena skóry powinna być odpowiednia do typu skóry i potencjalnych problemów dermatologicznych.
Ochrona przed czynnikami środowiskowymi obejmuje stosowanie kremów z filtrem UV, unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce oraz ochronę przed skrajnymi temperaturami.
Zdrowy styl życia, włączając w to zbilansowaną dietę, regulną aktywność fizyczną i zarządzanie stresem, może wpływać korzystnie na kondycję skóry.
Regularne kontrole dermatologiczne są szczególnie ważne dla osób z czynnikami ryzyka rozwoju nowotworów skóry lub z obciążającym wywiadem rodzinnym.




